راهنمای خرید رم لپ‌ تاپ و رم کامپیوتر

مقدمه

انتخاب و خرید رم لپ تاپ و کامپیوتر یکی از موضوعاتی است که کاربران در هنگام ارتقای سیسنم خود با آن مواجه می‌شوند. نکاتی وجود دارد که شما باید قبل از خرید رم لپ تاپ بدانید و ما در این راهنما به شما بصورت کامل تمام جزییات را در میان خواهیم گذاشت. 

برای خرید رم لپ تاپ ابتدا باید بدانید رم لپ تاپ و رم کامپیوتر با یکدیگر تفاوت‌ دارند و بعد از آن باید مادربرد سیستم را بررسی کنید تا حداکثر ظرفیت رم که مادربرد از آن پشتیبانی می‌کند را متوجه شوید. میزان RAM لپ تاپ بعد از CPU و GPU سومین عامل قدرت پردازش یک سیستم را تعیین میکند.

رم چیست و شناخت انوع آن؟

حافظه رم RAM با حافظه هارد سیستم تفاوت دارد. رم برای اجرای برنامه های سیستم ضروری است و اجرای برخی از نرم افزارهای گرافیکی، بازی های ویدیویی و یا استفاده همزمان از چند نرم افزار به میزان رم بالایی نیاز دارند.

معروف ترین استاندارد رم DDR است که به ترتیب شماره‌‌هایشان مشخص می‌شوند و آخرین نسل تولید شده رم DDR4 است. در حالت کلی می‌توان گفت هر نسل DDR در مقایسه با نسل قبلی سرعت بیشتری دارد، برق کمتری مصرف می‌کند و زمان تاخیر را کمتر کرده است. در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.

فیلم آموزشی راهنمای خرید رم لپ‌ تاپ و رم کامپیوتر

[aparat id=’3LXtq’]

در این ویدیو نکلات خرید رم لپ تاپ و رم کامپیوتر را مشاهده می کنید. برای نصب رم لپ تاپ نیز می‌توانید آموزش ارتقای رم لپ تاپ و رم کامپیوتر مشاهده کنید.

[br]

رم DDR1 و رم DDR2

این نوع رم ها جز قدیمی ترین رم های کامپیوتری هستند و سرعت و قدرت بسیاری پایینی دارند. در مادربردهای امروزی دیگر از این نوع رم ها پشتیبانی نمی شود و این رم ها با روی کار آمدن نسل رم های DDR3 از رده خارج شدند.

رم DDR3

رم DDR3 تا سال 2015 جز محبوب ترین رم های تولید شده در جهان بود و تمام مادربردهای آن دوران از آن پشتیبانی می کردند. هنوز افراد زیادی هستند که سیستم آنها از DDR3 پشتیبانی می کند و می خواهند میزان رم آن را ارتقا دهند. مدل DDR3L از ولتاژ کمتری نسبت به DDR3 برخوردار است و باعث کاهش مصرف انرژی می‌شود.

رم DDR4

رم DDR4 به طور قابل توجهی از نسل های قبلی سریعتر است. امروزه مادربردهای تولید شده از این رم پشتیبانی می کنند. البته قابل ذکر است که نسل بعدی یعنی DDR5 هم به زودی به بازار راه پیدا خواهد کرد.

درنظر داشته باشید هیچ یک از نسل های رم را نمیتوان به جای یکدیگر استفاده کرد برای مثال شما نمی‌توانید از رم DDR4 بر روی یک مادربردی که از اسلات DDR3 پشتیبانی می کند استفاده کنید و برعکس. این موضوع از روی بریدگی بین پین ها مشخص است و رم اشتباهی روی اسلات جای نمی گیرد.

پس ابتدا فناوری مادربرد خود را در نظر بگیرید آیا به خرید رم لپ تاپ DDR3 نیاز دارید یا خرید رم لپ تاپ DDR4  همچنین اگر لپ تاپ شما DDR3 باشد می توانید برای افزایش سرعت و کاهش ولتاژ و صرفه جویی در مصرف انرژی خرید رم لپ تاپ PC3L را بررسی کنید.

رم DDR5

تفاوت بین RAM لپ تاپ و RAM کامپیوتر در اندازه رم، نوع پیکربندی پین و کانکتور است. رم کامپیوتر با عنوان DIMM (UDIMM) و رم لپ تاپ با عنوان SO-DIMM (Small Outline Dual In-Line Memory Module)  شناخته می شود. از این نام ها مشخص است که SO-DIMM از DIMM کوچکتر است.

مواردی که در خرید رم باید به آن دقت کنید

ظرفیت رم

ظرفیت های متفاوتی از رم ها وجود دارند که شما بسته به پشتیبانی مادربرد می توانید از بین رم های 2، 4، 8 ،16، 32 و 64 گیگابایت یکی را متناسب با سیستم خود بخرید.

• رم‌های 4 تا 8 گیگ برای افرادی است که کارهای روزمره را با سیستم انجام می دهند. برای اجرای ویندوز 10 و 11 و بیشتر نرم افزار های امروزی، 8 گیگابایت رم کافی خواهد بود. اما ۴ گیگ رم برای ویندوز ۶۴ بیت مناسب نیست.
• برای سیستم های امروزی رم ۱۶ گیگابایت ظرفیت طلایی محسوب می شود و با آن در اجرای نرم افزارها و بازی های سنگین مشکلی نخواهید داشت.
• ظرفیت ۳۲ تا 64 گیگابایت برای گیمرهای بسیار حرفه‌ای، طراحان گرافیک و یا ادیتورهای ویدئو مناسب است که فایل‌های بزرگی را رندر می کنند و نیاز به استفاده از حافظه رم بالا دارند. این رم‌ها برای اجرا به سی‌پی‌یو، مادربرد و کارت گرافیک قدرتمند نیاز دارند.

اما به‌جز این موارد خاص برای بیشتر افراد ظرفیت 16 گیگابایت بسیار ایده آل است. بطور کلی ظرفیت بالای رم به شما در اجرای راحت و هم زمان چندین برنامه‌ کمک می کند، پس در صورت داشتن بودن بودجه رم ۱۶ گیگ تهیه کنید تا در آینده نیاز به خرید دوباره پیدا نکنید.

[br]

نکات مهم در هنگام خرید رم لپ تاپ و خرید رم کامپیوتر

در هنگام خرید رم به سازگاری و تناسب رم با دیگر قطعات سیستم توجه کنید. چنانچه شما بهترین رم را خریداری کنید اما رم با سیستم‌ تناسب نداشته باشد این خرید بی‌فایده است. ابتدا باید مشخصات مادربرد خود را بررسی کنید که از چه نسل از DDR و حداکثر تا چه ظرفیتی از رم و چه فرکانسی را پشتیبانی می کند.

برای مشاهده مشخصات مادربرد و ظرفیت رم از ابزار Speccy استفاده کنید. در تب summary و سپس بخش motherboard مدل مادربرد را بدست آورید:

1. برای اینکه مدل رم کامپیوتر خودتان را تشخیص دهید، در قسمت RAM می توانید ظرفیت رم، تعداد کانال، نوع رم، میزان فرکانس و تایمینگ را مشاهده کنید. درهنگام خرید رم به فرکانس آن توجه کنید که با رم فعلی خود یکسان باشد. اگر قصد تعویض کامل رم سیستم را دارید باید به حداکثر فرکانسی که مادربرد از آن پشتیبانی می‌کند توجه کنید و سپس خرید کنید.
2. مورد بعدی که باید بررسی کنید، تعداد اسلات RAM است. در قسمت memory slots مشخصات تعداد کل اسلات‌ها و اسلات خالی را ببینید. برخی از مادربرد ها ۴ و برخی ۲ اسلات برای رم دارند. پس باید اسلات خالی برای افزودن رم جدید داشته باشید. در بخش RAM عبارت Dual در مقابل Channels به این معناست که اسلات ها از رم های دوکاناله پشتیبانی می کنند.

تصویر زیر نشان می دهد رم 12 گیگ DDR4 با فرکانس 1200 مگاهرتز روی یکی از 2 اسلات مادربرد نصب شده است:

برای بررسی حداکثر ظرفیت رم قابل استفاده این است که مدل لپ تاپ یا مادربرد کامپیوتر خود را در گوگل سرچ کنیم و حداکثر رم قابل ارتقا را متوجه شویم. در وبسایت Crucial System Advisor و Kingston Memory Finder نیز می‌توانید با وارد کردن مدل لپ تاپ خود حداکثر رم قابل پشتیبانی و سازگار را بدست بیاورید.

تفاوت رم‌های تک کاناله و دو کاناله

شاید در هنگام خرید رم به عبارت تک کاناله یا دوکاناله بودن رم مواجه شدید. حالت دوکاناله (Dual-channel) یعنی اگر شما 2 عدد رم با فرکانس و ظرفیت و مشخصات یکسان داشته باشید می توانید آنها را بصورت دوکاناله در مادربردتان نصب کنید و کارایی رم ها را دو برابر کنید. با اینکار پهنای باند رم افزایش می یابد و تبادل داده ها در دو استیک رم به صورت همزمان انجام می شود و درنتیجه اجرای فرآیندها بسیار سریعتر می شود.

روی مادربردهای لپ تاپ معمولا 1 یا نهایت 2 درگاه یا اسلات و در مادربرد کامپیوترها 2 تا 6 اسلات برای رم قرار گرفته است. در اکثر مادربردها اسلات ها با رنگ‌هایی خاص مشخص شده‌اند. اسلات های هم رنگ یا همنام برای رم های دوکاناله یا چند کاناله استفاده می شود. اگر رم ها را در اسلات های غیر همرنگ قرار دهید تک کانال محسوب می شود.

رم دوکاناله (Dual-channel) دارای دو عدد رم و رم چهار کاناله، چهار عدد رم دارند. برای مثال کیت رم 16 گیگ دوکاناله دارای 2 عدد رم 8 گیگ با ظرفیت و فرکانس و مشخصات یکسان می باشد. رم های دو کاناله معمولا بصورت پک های 2 تایی و 4 تایی عرضه می شوند. درنظر داشته باشید که برای استفاده از حالت دو کاناله حتما نیازی نیست پک رم دو کاناله تهیه کنید، شما می توانید از هر 2 عدد رمی که مشخصات و برند یکسانی دارند استفاده کنید.

داشتن رم چند کاناله ممکن است تفاوت چندانی در عملکرد بازی نداشته باشد و بیشتر از رم‌های چند کاناله برای سرورها و اجرای نرم‌افزارهای سنگین استفاده می‌شود. همچنین استفاده از این نوع رم ها امکان تعویض ماژول آسیب دیده را کم هزینه تر می کند.

[br]

نکات مهم در افزودن یک رم جدید

• برای افزودن یک رم جدید به رم قبلی خود نیازی نیست یک کیت دو کاناله خریداری کنید. تنها باید رم جدید مانند رم موجود شما دارای ظرفیت و فرکانس یکسان باشد تا در حالت دوکاناله قرار گیرد، در غیر اینصورت دیگر از حالت دوکاناله بهره نخواهید برد و تک کاناله محسوب می شود و باید آنها را در اسلات های غیرهمرنگ نصب کنید.
• شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که میتوان رم ۴ گیگ را کنار رم ۸ گیگ روی مادربرد نصب کرد؟ بلی اما امکان دو کاناله کردن رم وجود ندارد. رم دو یا چهار کاناله باید از هر نظر مشابه باشند.
• اگر یکی از رم های شما فرکانس پایین تری داشته سرعت همه آن‌ها با سرعت کمترین رم فعالیت می کنند.
• پیشنهاد می شود برند رم جدید با رم قبلی یکسان باشد. اما اگر یکسان نیز نباشد در صورت سازگاری مشکلی به وجود نخواهد آمد.
• اگر می‌خواید رم های قبلی را تعویض کنید بهتراست برای تجربه سرعت بیشتر، یک کیت رم دو کاناله تهیه کنید. قبل خرید رم جدید باید حداکثر فرکانسی که مادربرد از آن پشتیبانی میکند را متوجه شوید. برخی از پردازنده ها حداکثر فرکانس 2133 را ساپورت می‌کنند. بنابراین صرف هزینه برای خرید یک رم جدید با فرکانس 2666 کاملاً بیهوده است.

بررسی باس در هنگام خرید رم

باس رم همان مشخصات فرکانس و CL رم است. در لیبل های زیر مشاهده می کنید که اعدادی مانند 1600 یا 12800R یا 10600S نوشته شده است.

با مشاهده باس رم ها به مشخصاتی مانند DDR3-1600 و PC3-12800 مواجه می شوید. در زیر، بخش های مختلف را معرفی می کنیم.

• شماره بعد از DDR یا PC: اشاره به نسل DDR دارد. DDR3 PC3 نسل سوم است و DDR4 PC4 نسل چهارم.

• ۴ رقم بعد از عبارت DDR: نشان دهنده فرکانس یا سرعت رم است که حسب مگاهرتز یا مگاترانسفر در ثانیه (MT/s) است. یعنی یک رم با مشخصات DDR3-1600 در واقع یک رم نسل ۳ با سرعت و فرکانس 1600 مگاهرتز می باشد.
• ارقام بعد از PC: پهنای باند بر حسب مگابایت در ثانیه است. یعنی یک رم PC3-12800 پهنای باند 12800MB/s در ثانیه دارد.
• شماره بعد از عبارت CAS: نمایانگر تایمینگ یا تاخیر رم است که هرچه این عدد کمتر باشد بهتراست.

روش مشخص کردن فرکانس رم یا سرعت کلاک رم

هر چه فرکانس و سرعت کلاک (Clock speed) رم بالاتر باشد، اطلاعات بیشتری بین سلول‌ها جا به جا شده و سرعت سیستم بیشتر می‌شود. فرکانس رم با یکای مگاهرتز (MHz) محاسبه شده و هر چقدر این فرکانس بالاتر باشد، سرعت رم نیز بیشتر خواهد شد.

فرکانس رم های DDR3 بین 800 تا 2133 مگاهرتز و رم های DDR3 بین 1600 تا 3200 مگاهرتز است. اگر عددی که بر روی رم نوشته شده بود عددی بسیار بزرگتر از این اعداد بود، نشان دهنده پهنای باند رم هست که بر حسب مگابیت بر ثانیه است. برای بدست آوردن عدد سرعت رم یا فرکانس رم باید پهنای باند را بر 8 تقسیم کرد. در لیست زیر از پرسرعت ترین تا کم سرعت ترین DDR4 و DDR3 نمایش داده شده است.

• DDR4 3200 / PC4-25600
• DDR4 2666 / PC4-21300
• DDR4 2133 / PC4-17000
• DDR3 1600 / PC3-12800
• DDR3 1333 / PC310600
• DDR3 1066 / PC3-8500

برای مثال عدد پهنای باند 12800 (مگابیت بر ثانیه) تقسیم بر 8 می‌شود 1600 (مگابایت بر ثانیه) که این عدد برابر با سرعت حافظه (1600 مگاهرتز) است. یا عدد 10600 (مگابیت بر ثانیه) تقسیم بر 8 می‌شود 1325 (مگابایت بر ثانیه) که سرعت آن 1333 مگاهرتز است. عدد 10600 چاپ شده روی باس رم، رند شده عدد 10666 است.

رم مناسب پردازنده intel و AMD

برای پردازنده Core i3 ماژول حافظه رم 2400 مگاهرتز کافی است و برای پردازنده Core i5 یا Core i7 از رم 2666 مگاهرتز به بالا استفاده کنید. سیستم هایی که پردازنده AMD دارند نیاز به رم سریعتر دارند. برای پردازنده AMD بهتر است رمی با فرکانس 3200 مگاهرتز و بالاتر خریداری کنید.

برای انجام امور روزمره رم های 2400 مگاهرتزی کافی خواهند بود اما اگر قصد انجام امور گیمینگ و تدوین ویدیو در سطح حرفه ای را دارید، باید رم هایی با حداقل فرکانس 3200 مگاهرتز تهیه کنید.

تایمینگ رم یا زمان تاخیر رم

تایمینگ (Timing) رم به عبارتی تأخیر رم را پیش از اجرای دستور نشان می‌دهد و با اعدادی به نام کاس (CAS/CL) مشخص می شوند. هر چقدر این اعداد کمتر باشد زمان تاخیر رم نیز پایین‌تر خواهد بود. برای مثال بر روی جعبه یک رم عبارت CL16-18-18-38 یا CL16 نوشته شده است که یعنی CL در رم شما 16 را نشان می دهد و رم به اندازه 16 سایکل تاخیر دسترسی به اطلاعات خواهد داشت و هر چه این عدد کمتر باشد بهتراست.

زمان تاخیر، بهبود عملکرد خاصی در بازی ایجاد نمی‌کند و بطور کلی سرعت رم بیشتر تحت تاثیر ظرفیت و فرکانس آن است. بنابراین صرف هزینه زیاد برای آن منطقی نیست و زمان تاخیر نسبت به فرکانس رم اهمیت کمتری دارد. همچنین بدانید هرچه میزان فرکانس رم بالاتر باشد، تاثیر CL کمتر می‌شود. برای مثال رم 2400 مگاهرتز با CL16 میزان تاخیر بالاتری نسبت به رم 3200 مگاهرتز با CL17 دارد. در فرکانس های بالای 2400 مگاهرتز زمان تاخیر اهمیت چندانی ندارد، برای مثال در یک رم با فرکانس 3000 مگاهرتز عدد CL19 یا حتی 20 قابل قبول است. اما این عدد برای رم‌هایی با فرکانس پایین‌تر خوب نیست.

اورکلاک

اورکلاک رم یکی از اقداماتی است که معمولاً توسط کمپانی سازنده یا افراد برای افزایش سرعت کلاک رم انجام می‌شود تا برای گیمر ها و ادیتورها عملکرد بالاتری ارائه شود. در بین بهترین رم‌های جدید DDR4 فناوری اورکلاک دستی با ابزار Intel XMP یا Extreme Memory Profiles افزوده شده تا به راحتی و بدون نیاز به تغییر تنظیمات BIOS بتوان اورکلاکی ایمن و بی خطر را در نهایت پایداری تنظیم کرد و فرکانس رم ها را به عددی بیشتر از حد استاندارد رساند.

اگر دو ماژول رم لپ تاپ با فرکانس، تاخیر یا ولتاژ نامناسب دارید، BIOS دستگاه پیش فرض را به آن رمی که فرکانس پایین تری دارد تنظیم می‌کند. برای جلوگیری از افت عملکرد، می توانید رم فرکانس پایین خود را اورکلاک (overclock) کنید. البته این کار را باید با مسئولیت خودتان انجام دهید چرا که افزایش ولتاژ می‌تواند به سخت افزار آسیب برساند.

رم های RGB دار و هیت سینک

رم های RGB دارای نور پردازی رنگی هستند که به کیس های جدار شیشه ای کامپیوتر جلوه‌ای زیبا داده و موقع روشن بودن کامپیوتر و پخش موسیقی رنگی زیبایی از خود نشان می دهد. در این رم ها فقط بحث زیبایی مطرح است و عملکردی به سرعت رم اضافه نمی کند. همچنین رم هایی که پوشش پخش کننده حرارت یا همان هیت سینک (heat sink) دارند در برابر گرما کمتر آسیب میبینند. این رم ها برای اورکلاک و استفاده در سیستم گیمینگ مناسبند. هیت سینک لایه ای آلومینیومی است که حرارت به وجود آمده توسط رم را از برد رم دور کرده و به سطوح بالاتر انتقال می دهد تا توسط فن مادربرد خارج شود.

رم مورد استفاده در سیستمهای اداری و خانگی بدون هیت سینک است و معمولا قیمت کمتری دارد اما از نظر سرعت تفاوتی با رم های دارای هیت سینک ندارند. اگر کامپیوتر شما مدت طولانی روشن می ماند و برنامه های سنگین اجرا می کند بهتر است رم هیت سینک بدون RGB دار بخرید که کمی گرانتر است.

ضمانت و گارانتی

قبل از خرید رم به ضمانت آن و خوشنام بودن شرکت وارد کننده توجه کنید. از بهترین گارانتی ها شرکت ترابایت سرویس، شرکت تخت جمشید، آواژنگ، سازگار در بازار ایران می‌باشند. در بازار کامپیوتری ایران، رم های بدون پک اغلب دست دوم هستند و برندهای درجه یک با پک به فروش میرسد.

در کاستوم رایان تمام محصولات رم لپ تاپ بصورت پک و بدون بدون پک بفروش می رسند. رم های بدون پک از لپ تاپ های نو که مشتری قبل از خرید دستور کاستوم و سفارشی سازی داده خارج می شوند. این رمهای اورجینال و نو فابریک شرکت ارائه دهنده مانند ایسوس و لنوو و غیره هستند و کیفیت بسیار بالایی دارند و با یکسال گارانتی کاستوم رایان بفروش می رسند.

[br]

بطور خلاصه

در هنگام خرید رم باید ابتدا ظرفیت، سرعت یا فرکانس، ولتاژ مصرفی و تاخیر یا CL را مورد توجه قرار دهید. همچنین اگر می خواهید رم گیمینگ خریداری کنید به ویژگی هیت‌ سینک یا سیستم خنک کننده نیز اهمیت دهید زیرا باعث کاهش گرمای رم هنگام عملیات سنگین می شود و عمر مفید آن را افزایش می‌دهد. همچنین نورپردازی RGB رم و امکان کنترل آن نیز ممکن است به عنوان یک فاکتور زیبایی برای گیمرها موردتوجه قرار گیرد، اما بطور کلی تاثیری در عملکرد رم ندارد.

رم دو کاناله یا چهار کاناله در واقع وجود ندارد. قرار دادن رم ها با مشخصات یکسان روی مادربرد سیستم را دو یا چهار کاناله می‌کند و رم ها با همکاری همزمان سرعت انتقال اطلاعات را بسیار افزایش می دهند. برای اینکه ماژولهای رم بتوانند بصورت dual-channel کار کنند باید دارای ظرفیت و فرکانس یکسان باشند و درحد ممکن برند رم ها نیز یکی باشد تا از تداخل احتمالی جلوگیری شود. پس در صورت امکان رم ها را بصورت جفتی خریداری کنید تا هم از حالت دو کاناله بهره مند شوید و هم اینکه اگر یکی از ماژول‌ها خراب شد هزینه تعویض نیز کمتر می شود.

برای مثال اگر نیاز به ۱۶ گیگابایت رم دارید ولی بودجه برای ۸ گیگ پول دارید طبق راهنمای زیر خرید کنید:

1. اگر مادربرد شما فقط ۲ اسلات برای نصب رم دارد، یک رم ۸ گیگ بخرید نه دو عدد رم ۴ گیگ. سرعت پایین می‌آید اما یک اسلات برای نصب رم ۸ گیگ در آینده خالی میگذارید.
2. اگر مادربرد شما ۴ اسلات نصب رم دارد، دو ماژول رم ۴ گیگابایت بخرید و سیستم را دو کاناله کنید تا سرعت بالاتری بدست آورید. اینگونه در آینده دو اسلات خالی برای دو رم 4 گیگ دیگر دارید.

هرچه زمان تاخیر رم کمتر باشد سرعت دسترسی سیستم به حافظه رم سریعتر است. اما در رمهای فرکانس بالای ۲۴۰۰ مگاهرتز زمان تاخیر اهمیت چندانی ندارد!

[br]

بهترین رم های لپ تاپ و کامپیوتر در بازار ایران

تا اینجا در مقاله راهنمای خرید رم لپ تاپ و نکات خرید رم کامپیوتر، مهم ترین ویژگی های رم ها را بررسی کردیم. اگر قصد انجام بازی یا رندر گیری سنگین را بر روی سیستم را ندارید خرید رم ارزان قیمت گزینه مناسب تری به جای خرید رم گیمینگ خواهد بود و می تواند تمام نیاز های روزمره تان را برطرف کند. قیمت رم‌ها نیز با یکدیگر متفاوت بوده چراکه عوامل متفاوتی در قیمت آن ها موثر است که از مهم‌ترین آنها می توان به ظرفیت و برند تولیدکننده رم اشاره نمود. به طور کلی هرچه ظرفیت رم بیشتر باشد، قیمت آن نیز بیشتر خواهد شد. در ادامه برخی از بهترین رم های موجود در بازار ایران را معرفی می کنیم.

از جمله برندهای باکیفیت و اقتصادی‌ بازار برندهای سامسونگ (Samsung)، کینگستون (Kingston)، کروشیال (Crucial)، تویین موس (TwinMOS) کینگ مکس (King Max)، هایپر ایکس (Hyper X)، گیگابایت (Gigabyte) و ای دیتا (ADATA) است.

محصولات گران رده گیمینگ و بسیار باکیفیتی نظیر تیم گروپ (Team Group)، گیل (Geil)، جی اسکیل (G.Skill)، ایکس‌پی‌جی (XPG) و کورسیر (Corsair) اشاره کرد.

در زیر قصد داریم بهترین رم های لپ تاپ و کامپیوتر در سال 2023 را به شما معرفی کنیم تا در انتخاب یک رم مناسب به شما کمک کنیم.